Nu ik zelf voor de klas sta om voor het eerst met behulp van mijn Russisch Nederlandse taalles te geven aan Oekraïense vluchtelingen, moet ik terugdenken aan Tolstoj, midden 19de eeuw. Hij, uniek in zijn soort, ging toen les geven aan de kinderen van zijn eigen boerenlijfeigenen. Graaf Lev Tolstoj (1828-1910), van oud-Russische adel, zag onderwijs als dé manier om de Russische boeren uit de misère...
Waarom braken er enkele eeuwen geleden zoveel boerenopstanden uit in Rusland? Adel en boeren hielden elkaar steeds meer in een wurggreep, zo lijkt het. Begin 18de eeuw voerde 'tsaar-hervormer' Peter de Grote grote veranderingen door: de 'vrije adel' veranderde hij in 'dienstadel' die vooral moest oorlogvoeren. Hiervoor werd ze beloond met staatsgrond, inclusief de boeren die er woonden. De landher...
Met bijna iedereen wist hij bevriend te blijven, ook als ze het oneens werden. In zijn laatste aantekeningen klonk wel de wanhoop door: "Hoe lang heb ik nog de lust de tegenpartij te ontmoeten? Hoe lang ben ik nog in staat, zonder mijn principes te verloochenen, geen persoonlijke zaak te maken van onze meningsverschillen?" Waarom wil ik over de Russische aristocraat Alexander Herzen (1812-1870) sc...